"dit doffe jaar 2020 toch nog een kleine glinstering te geven"

Afgelopen week begon met een aantal vervelende berichten over de gevolgen van de Corona-crisis in de corsowereld. Uiteindelijk waren de conclusies en adviezen vanuit de Corsokoepel richting de corso’s afgelopen donderdag een klein lichtpuntje in de duisternis.

Iedereen kent het wel. Goede voornemens voor het nieuwe jaar. De één heeft er wel wat mee en de ander weer totaal niet. Zo tegen het eind van het jaar wordt je weer helemaal dood gegooid met aanbiedingen voor diverse sportscholen. 
Ik heb er ook nooit echt wat mee gehad. Waarom moeten goede voornemens nu per se op 1 januari beginnen.

Start van het nieuwe (kalender)jaar staat de laatste jaren gelijk aan bekendmaking van de uitslag van de ‘Mooiste Wagen van het Jaar’ (ervoor). Ooit begonnen op het good-old Corsoforum en inmiddels uitgegroeid tot vast item van de pr van het betreffende corso dat de winnaar aanlevert.

Het is zaterdag 21 augustus 2010 wanneer Jan voor het eerst een corsowagen ziet. Jan is net samen met zijn ouders en zijn oudere broers in de Schaarweg komen wonen tussen Sint Jansklooster en Vollenhove.
 Als hij in de namiddag in de achterkamer voor de tuindeuren staat ziet hij in de verte over de Flevoweg een corsowagen rijden.

Als je mij een jaar of vijf geleden had gevraagd wat ik van Brabanders weet had ik waarschijnlijk het volgende geantwoord:

De maandag na het grote bloemencorso was het alweer vroeg dag. Om 07.00 uur begon zoals altijd het traditionele uitreiken van de prijzen. Er zijn juryprijzen, publieksprijzen, de figuratieprijs en de aanmoedigingsprijs.

De nacht van zaterdag 7 september op zondag 8 september ben ik rond 00.45 uur naar huis gegaan, met in mijn achterhoofd de tijd waarop ik mijn wekker voor die zondagochtend had gezet: 05.00 uur.

Zoals ik in de vorige column ‘Op Transport’ al schreef, zijn er de afgelopen weken kratten vol dahlia’s geplukt en op transport gegaan. Na de eerste plukdagen hadden de planten even rust, een week later zaten er al weer genoeg bloemen aan voor de volgende transporten.

De eerste dahlia’s zijn geplukt. Van eind juni tot eind oktober staan ze in bloei. Het plukken gebeurt bij voorkeur ’s morgens vroeg (of ’s avonds laat), dan zijn de bloemen in de beste conditie. Voor de dahliaplant geld: hoe meer bloemen je plukt, hoe langer de plant doorgaat met het vormen van nieuwe scheuten. Als je de bloemen niet plukt, stopt de dahliaplant met bloeien.

De zomer-bouwstop bij Teeuws zit erop, nog maar vijf weken tot het bloemencorso. Dat betekent met volle kracht vooruit, of zoals we in de Achterhoek zeggen: Dran! Voor de tweede keer in het bouwseizoen zijn daarom de tijden waarop er aan de corsowagen wordt gewerkt verruimd.

Bij Teeuws is de zomer-bouw-stop een feit. De schuur is opgeruimd en de grote deuren zijn gesloten. Het werken aan de figuratie gaat ondertussen gewoon door, er moet tenslotte nog een hele takenlijst worden afgevinkt.

De eerste rustdag is achter de rug en we zitten weer midden en in ronde der rondes, jawel dames en heren, le Tour de France is weer bezig. Na een grande depart zonder toppers als Froome en ons eigen Tom Dumoulin was het een week waarin het wielernieuws eens niet werd gedomineerd door de knie van diezelfde Tom.

De komende week staat de corsoagenda boordevol leuke dingen! Aankomend weekend presenteren alle corsogroepen hun maquette aan het publiek. Deze traditie wordt al ruim 15 jaar in ere gehouden. Voorafgaand aan het Bloemencorso, tijdens de Zomermarkt in Lichtenvoorde, kan iedereen de maquettes van de corsowagens bewonderen bij restaurant De Leeuw.

Met de eerste papierplakzondag in zicht, groeit ook de aanloop van vrouwen naar de corsoschuur. Estelle is één van de weinigen, zo niet de enige die vanaf de eerste avond staat te lassen aan het frame van Zwarte Magie. Leni is er ook haast iedere avond. Zij woont op de boerderij naast de corsoschuur en zorgt meestal voor de pauzedrankjes. Astrid hielp al bij het knollen poten en Veri was al begonnen met het beplakken van verschillende onderdelen van de wagen.

Inmiddels wordt er alweer bijna drie maanden druk gebouwd aan de corsowagen van 2019! De tweede week van juli gaat de zomerstop in. Gedurende drie weken even geen bouwwerkzaamheden, tenminste niet in de corsoschuur. Er bestaat natuurlijk altijd een kans dat de mannen gedurende deze periode thuis aan het werk worden gezet..

Als ik op de website van Teeuws de galerij met foto’s van voorgaande jaren bekijk, kan ik niets dan bewondering hebben voor alle creaties. Hoe moeilijk om ieder jaar weer met een nieuw onderwerp te komen, het liefst nog indrukwekkender als het jaar ervoor!

Eind januari begon ik aan dit fotoproject, Van Ontwerp tot Optocht. Inmiddels ben ik toe aan het achtste Fotovertelsel, op de achtergrond een flink fotoarchief. Er zijn dan ook al ruim drie maanden verstreken!

De botanische naam van deze bloem komt van de Zweedse plantkundige Andreas Dahl. Dahlia’s (planten) behoren tot de ‘samengesteldbloemigen’, wilde dahlia’s vind je alleen in Mexico. Oorspronkelijk werden dahliaknollen gekweekt om te eten, tegenwoordig maakt men er soms nog jam van.

De maand maart is definitief afgesloten, de lente in gevecht met de winter. Nog een paar weken, dan gaan de dahliaknollen toch echt de grond in. Daar vertel ik meer over in de volgende column, voor nu blijf ik nog even stilstaan bij de vorderingen in de schuur. Want daar staat het hele bouwproces allesbehalve stil!

De maandag na de maquette presentatie is de bouw van Zwarte Magie meteen van start gegaan. Corsogroep Teeuws is daarmee voor zover ik weet het eerste team die aan de wagenbouw zijn begonnen.

In de tussentijd ben ik drie keer bij Paul thuis geweest en heb ik zijn ontwerp van een platte tekening op papier zien veranderen in een schitterende bewegende maquette op schaal.

Mijn fotovertelsels zijn niet compleet zonder verhaal. Het héle verhaal wel te verstaan. Daarom had ik aangegeven bij de groep dat ik graag meer wilde weten over het ontstaan van de corsogroep Teeuws. ‘Dan moi bi’j den Harbers familie waen’ was het advies, die weten alles.

De naam van dit fotoproject zegt het eigenlijk al: ‘Van ontwerp tot Optocht’. Een jaar lang mag ik op ontdekking achter de schermen van Corsogroep Teeuws. Dat betekende ook een (letterlijk) kijkje in de keuken bij ontwerper Paul Wieggers in Vragender.

De ‘Gastvrouw van het Landschap Oost Gelre’ heeft, naast een grote passie voor schrijven en fotograferen, vooral liefde voor de Achterhoekse Streek. Janette van Egten, geboren en getogen te Bilthoven, heeft in 2009 Bilthoven voorgoed verruild voor de Achterhoek en had een grote wens om eens een kijkje achter de schermen te nemen bij één van de vele corsogroepen die Lichtenvoorde rijk is.

Evenementen in steden trekken vaak grote mensenmassa’s aan. Als dorp met een mooi corso kun je hier wel eens jaloers op worden.

"Het zijn exact dezelfde wagens als toen"

Ik had de aankondigingen al een tijdje terug gezien. De SBS Kerstparade komt naar je toe deze winter. Mijn gedachtes gingen uit naar 2008. Toen reed de SBS Kerstparade ook al door Eindhoven. 120.000 bezoekers kwamen af op deze parade. Dat zijn aantallen waar mening wagenbouwer jaloers op is. Zoveel mensen zullen er dit jaar niet op af komen. Het weer is bar en boos. En dat heeft, zoals de doorgewinterde wagenbouwer weet, een grote invloed op de bezoekersaantallen.

Subtiel, mooi en toch bijna onopvallend. Publiek langs de kant druk in de weer. Druk met het gooien van papier. Papier voor de corsowagen: ‘Papier Hier’ van buurtschap Stadsebergen uit Valkenswaard.

"Dan verlang je weer terug naar de Ballonnenman. Dat was spanning, dat was Magie."

Het is de droom van bijna elke bouwer uit Zundert: Stoppen op de Markt voor de hoofdtribune. Iets wat voor enkele buurtschappen altijd een droom zal blijven.

Roald Rook is sinds 2012 ontwerper bij de groep ’t Jakan in Vollenhove en bekeek het fenomeen corsowagen bouwen vanuit zijn eigen professionele invalshoek als outdoor coach.

"Saamhorig bouwen en zeiken"

K**hoekjes, posities waarvan je niet weet wat je er mee aanmoet… Weer een kras op je arm door dat ene stukje betonijzer wat toch net wat langer was dan dacht. Lasogen, papiersnedes, behangselpap in je haar, brandwondjes en stukken korst door afgeschaafd vel omdat je weer eens lomp was met iets verplaatsen.

"Laat dat lullige hamertje lekker thuis"

Het corso is dankzij het Van Gogh tableau naast het Van Gogh museum in Amsterdam al vroeg in het nieuws, een mooie media actie uit het Zundertse. De officiële opening werd door de Burgemeester van Zundert en Loco Burgemeester van Amsterdam gedaan. Symbolisch mochten zij de laatste dahlia’s op het tableau aanbrengen. Beiden kregen een hamertje in de hand gedrukt.

"het slechtste plan wat ik gehoord heb sinds de invoering van de term Theatercorso"

Het is rond de klok van 12 als het peloton van start gaat voor weer een touretappe, een rit van 167 km door het prachtige glooiende franse landschap. Al na een kleine 30 kilometer ontsnapt er een groep van zo’n 20 renners uit het peloton. Ze krijgen op het hoogtepunt zo halverwege de etappe een voorsprong van ruim 3 minuten.

"Verwijzingen van wagens die al eerder gebouwd zijn vliegen over het scherm"

Je ziet hem haast zitten. Turend naar een stuk papier of een beeldscherm. Het moet ergens voor kerst zijn en het corso is nog ver weg. Als de meeste mensen druk bezig zijn met de komende feestdagen werkt hij nog even snel dat ene idee uit wat hem vannacht nog te binnen schoot.

"Ik las alleen maar, ik vind kartonnen geen zak aan."

De ellende begint weer. De winter is achter de rug, de lente is net begonnen. Menig ontwerp is wereldkundig gemaakt. Het ene ontwerp is al afgeschoten, de ander krijgt het voordeel van de twijfel en er is altijd wel één die als favoriet wordt bestempeld. Voordat de echte prijzen verdeeld worden, moeten we eerst nog een hele riedel aan activiteiten verrichten.

"dan helpt het niet erg als je zwemles hebt naast de schuur van die-wagen-met-de-honden"

Sinds afgelopen zomer zijn er dagen dat m’n zus de hobby van haar broertje vervloekt. Uitgerekend de telg van de familie met de minste corso-binding heeft een zoontje, en dus mijn neefje, van bijna 5 dat niet uitgepraat raakt over corso en de ‘wagens’.

"Vanuit alle "hoeken en gaten" komt er hulp. Zeilen, verlichting, materiaal wordt dezelfde avond nog geleverd"

Zaterdagochtend 6 september jl. volop bedrijvigheid in de corsotent. Nog een week te gaan totdat het corso weer door de Valkenswaardse straten trekt. Een bouwer, genaamd “Wortel” komt de tent in gestormd. “De tent van Crescendo staat in brand!” Een doodse stilte valt. Wortel dit is een geintje of niet?

"Er zijn maar 2 mensen op de wereld die kunnen zeggen dat ze 2 keer de Elfstedentocht hebben gewonnen"

‘Waar kom je toch vandaan?’ Dat is een vraag die mij met enige regelmaat wordt gesteld als ik zo ver van huis ben dat de watertoren uit het zicht is verdwenen.Dat je een accent hebt horen mensen meteen en zijn dan nieuwsgierig waar dat vandaan komt.

"Lekker als je zo’n vraag eind april, na een paar bouwavonden, al krijgt"

In het voorjaar werden in Nederland al de eerste lassen gelegd voor de nieuwe corsocreaties van 2014. In april/mei gingen de eerste tenten de lucht in. Vele buurtschappen hebben er dus al maanden werk op zitten. Het eerste grote corso vindt alweer op vrijdag 15 augustus in Sint Jansklooster plaats.

"Bij reacties onder nieuws berichten op internet is zelden de nuance te vinden"

Een moedige beslissing van buurtschap Molenstraat die, omdat het door de Telegraaf werd opgepikt, ook meteen een storm aan reacties opleverde. Via Twitter, Facebook maar vooral onder het nieuwsbericht stroomden de reacties binnen waarbij de toon vooral gezet werd door de ‘buitenwacht’.

"Maar als je alles zelf moet bouwen en verlichten dan kan je hier gewoon niet meerijden"

We zien het in de corsowereld ook wel eens voorbij komen; onderdelen of zelfs hele wagens die via Marktplaats te koop aangeboden worden. Vaak levert dit onder de corso-fanatici enkel wat opgetrokken wenkbrauwen op.

"En voor de rest heb je wel een sociaal leven?"

“Ja, leuk…”
Hoezo “leuk”? Het is geweldig, het is fantastisch. Wat is er niet leuk aan? Hoe kan er nu gewoon “leuk” gezegd worden? Gelukkig, er komt nog een vraag. De uitgelezen mogelijkheid om het toch nog even goed uit te leggen dat het meer dan leuk is.

"Een goed boek schrijven is niet voldoende, je moet ook een zenuw raken"

Tijdens de uitreiking van de NS Publieksprijs voor boeken, welke Gijp glorieus won, kwam er van 1 van de genomineerden een mooie quote voorbij. De schrijver Jan Brokken, van het boek ‘De Vergelding’ zei: “Een goed boek schrijven is niet voldoende, je moet ook een zenuw raken”. Hoe zit dat met corsowagens die een zenuw raken?

"De nieuwe generatie is tot meer in staat, dan menig volwassene denkt"

Jaarlijks maken we met zijn allen weer de mooiste corsowagens. Jong en oud, vrouw of man zet zich hier voor in. En over de eerste ‘groep’ wil ik het graag eens over hebben. Jeugd zijn jongens of meisjes tot 18 jaar. Wat mij opvalt is dat het aantal jeugdigen per buurtschap sterk verschilt.

"En deze ‘mafkezen’ kom je verspreid in Nederland tegen"

Een veel gehoorde term in corsoland. Het corso virus. Of is het toch corsovirus? Of corso-virus? Laat ik nu voor het gemak “corso-virus” aan houden. Een term die naar mate het corso dichterbij komt, ook steeds vaker wordt gebruikt. Een burgemeester uit Valkenswaard, Zundert, Sint Jansklooster etc. kan doodleuk voor de lokale omroep of in de krant vertellen dat hij/zij gegrepen is door het corso-virus. Maar wat is nu eigenlijk het corso-virus?

"dat je je afvraagt of deze mensen hetzelfde middagcorso hebben gezien"

Door de vertraging van 10 minuten hadden we het net vóór de uitslag al kunnen aanvoelen; er is iets aparts met de uitslag dit jaar. Ik denk dat ze punten nog 10x nageteld hebben alvorens ze prijsbordjes maakten, omdat ze het zelf ook niet geloofden.

"En we leggen dit allemaal zo uit dat ook mevrouw Van Setten uit Tiel het zal begrijpen"

“Goedenavond dames en heren en welkom in het vroegere bestuurscentrum van het noorden, ook wel de stad der paleizen genoemd, daar waar deze tour voor de 62e keer zal finishen. Daar waar de streep is getrokken op de Champs Elysees van… jawel, ik heb het over Vollenhove.”

"Want wat is corso om het maar op zijn Brabants te zeggen “een verrekte schône hobby”"

In tijden dat alles sneller moet, we vaak meer willen, klagen over van alles en nog wat en het lijkt dat we alleen nog maar online communiceren is het mooi om te zien dat een hobby zoals het corso overeind blijft. Corso helpt om de zojuist genoemde dingen even achter je te laten. Even lekker met iets anders bezig zijn en nog eens met elkaar.

"Zo leverde de eerste ereprijs de groep 510,- gulden aan prijzengeld op"

Mijn eerste herinneringen betreft het corso liggen ergens halverwege jaren ’80. Toen de reeds opgeheven groepen met mooie klassieke namen als Sam Sam, Pomponius, Flower Power, Les Fleurs Magnifiques en Samen Eén nog door de smalle straten van Vollenhove reden.

"Zijn weer mooi grote, dit is Arabian Night toch?"

Al in mijn vroege jaren ben ik op brute wijze bij mijn ouders weggehaald net als mijn broertjes en zusjes. Los gescheurd van het gezin waarin ik deel van uit maakte. En om het allemaal erger te maken wordt ik ook nog in een of andere kist gelegd met andere ‘weesjes’. Maanden verstrijken en ik weet niet eens meer hoe het daglicht eruit ziet, hoe water proeft en hoe de aarde smaakt.

"met stijgende verbazing te lezen hoe ver dit evenement af staat van het corsogevoel zoals ik dat ken"

Het zal ergens begin jaren ’90 geweest zijn dat ik bij de Heineken-brouwerij in Amsterdam het toenmalige bloemencorso van Aalsmeer voorbij zag komen. Geboren en getogen in Vollenhove was ik uiteraard het plaatselijke corso gewend en dus ook toen ook al niet echt onder de indruk van de ‘platte karren met bloemstukken’ die aan me voorbij trokken in de hoofdstad.